FAO’dan yapılan açıklamada, Örgütün son “Gıda Görünümü Raporu”nun ayrıntılarına verildi.
Rapora göre, küresel gıda ithalat faturası bu yıl 1,8 trilyon dolarla yeni bir rekora ulaşma yolunda ilerliyor. Söz konusu artışın büyük kısmını yüksek fiyatlar ve nakliye maliyetleri oluşturuyor.
Birçok kırılgan ülkenin daha fazla para ödeyip daha az gıda alacağı, küresel gıda ithalat faturasının geçen yıla kıyasla 51 milyar dolar fazla olacağı tahmin ediliyor.
Bunların “gıda güvenliği açısından endişe verici” işaretler olduğu değerlendirilen raporda, ithalatçıların artan uluslararası maliyetleri finanse etmekte zorlanacakları ve daha yüksek fiyatlara karşı dayanıklılıklarının sona ereceği öngörülüyor.
FAO, gıda ithalatına en çok bağımlı olan düşük gelirli ülkelere gıda güvenliğini korumak ve ödeme dengesi desteği sağlamak için “Gıda İthalatı Finansman Kolaylığı”nı öneriyor.
Bitkisel yağ tüketimi, üretimini aşacak
Raporda, küresel bitkisel yağ tüketiminin, üretimi geride bırakacağı tahmin ediliyor.
2022’de tahmin edilenden daha yüksek ithalat faturalarına erişilmesinde hayvansal ve bitkisel yağların rol oynayabileceği değerlendiriliyor.
Dünya ana tahıl üretiminin 4 yıl içinde ilk kez 2022’de düşmesi beklenirken, küresel kullanımın da 20 yıldır ilk kez düşüşe geçtiği gözlemleniyor.
Toplam kullanımdaki düşüşün buğday, kaba tahıllar ve pirincin yem olarak daha az kullanılmasından kaynaklanacağı öngörülüyor.
Dünya buğday stoklarının Çin, Rusya ve Ukrayna’daki stoklarda beklenen artışlarla yıl içinde yükseleceği tahmin ediliyor.
Şeker üretiminde yükseliş bekleniyor
Arjantin, Avrupa Birliği (AB) ve ABD’de et üretiminin düşmesi beklenirken, küresel üretimin Çin’deki domuz eti üretiminde öngörülen yüzde 8’lik artışla yüzde 1,4 yükseleceği tahmin ediliyor.
Dünya süt üretiminin, süt sürüsü sayılarının düşmesi ve birkaç büyük üretim bölgesinde daha düşük kar marjları kısıtlanması nedeniyle önceki yıllara göre daha yavaş artması beklenirken, süt ticaretinin ise 2021’in gerisinde kalması bekleniyor.
Dünya şeker üretiminin ise 3 yıllık düşüşün ardından yükseleceği öngörülüyor.
Küresel su ürünleri yetiştiriciliği üretiminin yüzde 2,9, olta balıkçılığı üretiminin yüzde 0,2 artacağı tahmin ediliyor. Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği ürünlerinden elde edilen toplam ihracat gelirlerinin yüzde 2,8 yükselmesi bekleniyor.
“Gıda faturaları rekor seviyeye işaret ediyor”
Yılda 2 kez yayınlanan Gıda Görünümü Raporu’nda FAO’nun tahıllar, yağlı ürünler, şeker, et ve süt ürünleri ve balıklar gibi başlıca gıda maddeleri için piyasa arz ve talep eğilimlerine ilişkin incelemeleri de bulunuyor.
Raporda, yakıt ve gübre gibi tarımsal girdiler için artan fiyatların rolünü ve Ukrayna’daki savaşın küresel gıda emtia piyasaları için yarattığı riskleri inceleyen iki özel bölüm de yer alıyor.
Açıklamada görüşlerine yer verilen FAO ekonomisti Upali Galketi Aratchilage, “Artan girdi fiyatları, hava durumuyla ilgili endişeler ve Ukrayna’daki savaştan kaynaklı artan piyasa belirsizlikleri göz önüne alındığında, FAO’nun son tahminleri, gıda piyasalarında olası bir daralmaya ve gıda ithalat faturalarının yeni bir rekor seviyeye ulaştığına işaret ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.
BloombergHT
