Tüketici Birliği Federasyonu’nun Ağustos 2022’deki “Ucuz”un Peşinde kamuoyu araştırması İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süphan Nasır ve Doktorant Özge Seskir Güvendik tarafından yapıldı.
Araştırma 23-31 Ağustos 2022 tarihleri arasında Tüketici Birliği Federasyonunun kayıtlı veri tabanındaki tüketicilerin katılımıyla gerçekleşti.
Tüketiciler İndirimin Peşinde
Tüketicilerin %70.9’u indirimleri takip ederek tasarruf edebileceklerine inanmakta ve %58,8’i indirimli fiyatlı ürünleri bulmak için harcanan zaman ve çabayı tasarruf edilen paraya değer bulmaktadırlar. Öte yandan tüketicilerin %57,5’i alışveriş yaparken ürünlerin en ucuzunu bulmak için çaba harcamakta ve %59,8’i indirimli fiyatlardan yararlanmak için sıklıkla ya da her zaman birden fazla marketten alışveriş yaptıklarını ifade etmişlerdir. Tüketicilerin %74.1’i market alışverişlerinde indirimlere dikkat etmekte ve % 50,8’i en ufak bir ürün alırken bile market raflarındaki fiyatları karşılaştırıp kontrol etmektedirler. Katılımcıların %48’i market ürünlerini etiket fiyatından almak yerine indirime girmesini bekleyerek indirimli fiyattan satın almayı tercih ettiklerini ifade etmektedirler.
Gençler Etiket Fiyatı Üzerinden Ürün Alma Konusunda İsteksiz
Ankete katılan 25-34 yaş tüketicilerin %57,20’si, 18-24 yaş tüketicilerin ise %48’i market ürünlerini etiket fiyatından almak yerine indirime girmesini bekleyerek indirimli fiyattan satın alma yönünde kuvvetli bir eğilim göstermektedirler.
18-24 ve 25-34 yaş aralığındaki genç tüketiciler market alışverişlerinde indirime en çok dikkat edenler arasında. Genç tüketiciler market alışverişlerinde fiyat indirimi varsa düzenli olarak satın aldıkları markayı değiştirip indirimdeki markayı tercih ettiği görülmektedir.
Ankete katılan genç tüketiciler en ufak bir ürünü alırken bile market raflarındaki fiyatları karşılaştırıp kontrol ettiklerini belirtmişlerdir. Dar gelirli tüketicilerin çok büyük bölümünün de fiyatı düşük bir ürün alsa da market raflarındaki fiyatları karşılaştırıp satın alma kararı vermek zorunda olduğu açık olarak ortadadır.
Enflasyonist Ortamda Marka Sadakati Düşmekte Tüketicilerin yaklaşık %42’si sıklıkla ya da her zaman düzenli olarak aldıkları marka yerine indirimde olan markayı satın aldıklarını belirtmişlerdir. Özellikle günümüzdeki enflasyonist ortamda tüketicilerin uygun fiyatlı ürün almaya yöneldikleri ve bu ekonomik koşulların marka sadakatini zayıflattığı görülmektedir. Bu eğilimi en fazla esnaf, öğrenci ve memurlar göstermektedir.
Ekonomik Koşullar Sadece Dar Gelirli Tüketicileri Etkilemiyor
İlgi çekici bir sonuç ise günümüz ekonomik koşulları artık üst gelir gruplarının da alışveriş ve marka alışkanlıklarını değiştirmektedir. Aylık hane geliri 50000 TL üstü olan tüketicilerin %65’i artan fiyatlar sebebiyle marka tercihlerini değiştirebiliyor ve düzenli olarak aldıkları marka yerine indirimde olan markayı satın aldıklarını belirtmişlerdir.
Stoklama Eğilimi Artmakta
Fiyatların hızla değiştiği ve arttığı ortamda tüketicilerin de indirimli ürünleri alıp stoklama eğilimlerinin arttığı görülmektedir. O an ihtiyaçları olmasa bile indirim varsa tüketicilerin %65,3’ü indirimli üründen daha fazla miktarda aldıklarını belirtmişlerdir. İlginç bir şekilde, stoklama eğilimi gösterenlerin hane toplam geliri 50000TL üstü olan üst gelir grupları ile 5500TL altı ya da 5500-6999 Tl arasındaki dar gelirli tüketiciler olduğu görülmüştür.
Tüketiciler Endişeli
Tüketicilerin gelecekte fiyatların ne olacağı ile ilgili belirsizlik algısının yüksek olduğu da görülmektedir. Tüketicilerin %73’ü fiyatların gelecekte nasıl olacağını tahmin edemediklerini belirtirken %75’i ise her zaman aldığı ürünü indirimde ise hemen alacağını çünkü bu düşük fiyattan gelecekte bulamayacağını düşünmektedir. Hatta tüketicilerin %74’ü indirimli ürünleri o an almazlarsa ilerleyen günlerde daha yüksek bir fiyat ödemek zorunda kalacaklarını ifade etmektedirler.
Tarım Kredi Kooperatif Mağazalarındaki İndirimli Satışlar
Katılımcıların %71,6’sı Tarım Kredi Kooperatiflerinde satışa sunulan indirimli ürünleri başka marketlerde daha ucuza bulabileceklerini düşünmektedir. Tarım Kredi Kooperatiflerinden alışveriş yapanlar da katılımcıların sadece %38,7 ‘lik bir bölümünü oluşturmaktadır. Tarım Kredi Kooperatiflerinden alışveriş yapanların %52,1’i indirimli satışa sunulan ürünleri satın alabildiklerini ifade etmiştir.
Tarım Kredi Kooperatiflerinden alışveriş yapan tüketicilerin en çok Akdeniz, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgelerinde yaşadıkları söylenebilir. Bu kooperatiflerden en fazla %47,50’lik bir oranla 10000-19999Tl hane toplam geliri olan tüketiciler alışveriş yapmaktadır. Çalışmayan tüketiciler %57,1, memurlar %44,60 ve ücretli çalışanlar %37 ile Tarım Kredi Kooperatiflerinden alışveriş yapmaktadır.
Haber Merkezi