Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye’de geliştirilen virüs benzeri parçacıklara (VLP) dayalı aşı adayının başarılı olması durumunda dünyaya “Aşımızın etkinliği ile koruyuculuğu çok daha iyi ve uygun şartlarda üretilebilir” denilebileceğini belirterek, “Eğer her şey başarılı olursa sonbaharda VLP teknolojisindeki aşımızı elimize alabiliriz.” dedi.
Bakan Varank, Habertürk televizyonunda Bilişim Vadisi’nden katıldığı canlı yayında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Bilişim Vadisi’nin Türkiye’nin en büyük kapalı alanına sahip teknoloji geliştirme bölgesi olduğunu vurgulayan Varank, teknoparkların firmalara sağladığı avantajları anlattı. Varank, Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’nun (TOGG) da Bilişim Vadisi’nde faaliyet gösterdiğini anımsatarak, “TOGG ile birlikte Bilişim Vadisi’nde mobilite ekosistemi çok güçlü bir şekilde gelişmeye başladı.” diye konuştu.
COVID-19 TÜRKİYE PLATFORMU
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını daha Türkiye sınırları içine gelmeden bilim insanlarıyla toplantılar yaptıklarına işaret eden Varank, aşı ve ilaç geliştirmeye yönelik yapılabilecekleri değerlendirdiklerini dile getirdi. TÜBİTAK çatısı altında “COVID-19 Türkiye Platformu”nu kurduklarını hatırlatan Varank, burada bilim insanlarından uzun sürelere yaymadan kısa sürede netice alınabilecek aşı ve ilaç çalışmalarını yapmalarını istediklerini kaydetti.
7 FARKLI AŞI
Varank, platform altında 7 farklı aşı geliştirme çalışması başladığını belirterek, “Bunların arasında VLP denilen virüs benzeri parçacıklara dayalı inovatif ve dünyada şu anda 4 ülkede insan çalışmasına geçilmiş benim de gönüllüsü olduğum aşı çalışması var. İnaktif, mRNA ve adenovirüs dediğimiz aşı çalışmaları da var. VLP aşısı insan denemelerine başladı, Faz-1 çalışmalarında sona yaklaşıyoruz. İnaktif aşıda da Osman Erganiş Hocamız insan denemelerine yeni başladı. Türkiye’nin farklı üniversitelerinde desteklenen çalışmalar var. İnaktif aşı adayı Kayseri’de çalışılıyor, onlar Faz-2 çalışmasının sonuna gelmiş durumdalar.” dedi.
VLP AŞI ÇALIŞMASI
Varank, TÜBİTAK ile aşı çalışmalarını başlattıklarını, Kovid-19 ile birlikte bu çalışmalarda gaza basıldığını ifade ederek, 1998’de Türkiye’de unutulmuş bir tecrübeyi tekrar ayağa kaldırmak için Sağlık Bakanlığı ile birlikte çalıştıklarını söyledi. VLP aşı çalışmasında başarılı olunursa dünyaya “Aşımızın etkinliği ile koruyuculuğu çok daha iyi ve uygun şartlarda üretilebilir.” denilebileceğini dile getiren Varank, “Eğer her şey başarılı olursa sonbaharda VLP teknolojisindeki aşımızı elimize alabiliriz diye düşünüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
BIONTECH İLE İLETİŞİM HALİNDEYİZ
Türkiye’de özel sektör firmalarının Rusya’nın aşısını üretmek konusunda anlaşmaya vardığını hatırlatan Varank, BioNTech firmasından Prof. Dr. Uğur Şahin ile sürekli iletişim halinde olduklarını ve kendisine Türkiye’de ortak üretim teklif ettiklerini söyledi. Varank, Uğur Şahin’in şu anda kendi üretim tesislerindeki kapasiteyi artırmaya yoğunlaştığını belirterek, “Kendisinin Türkiye’de çalışma yapma isteği var. Özellikle kanser araştırmalarıyla ilgili Türkiye’ye gelmek istiyor. Şu an itibarıyla ortak üretim gündemde değil ama Uğur Hoca’nın gelme isteği gündemde. Biz kendisiyle de geldiğinde görüşmek, beraber kanser araştırmalarında çalışma yapmak istiyoruz.” diye konuştu.
MUTASYONA GÖRE TASARLANAN AŞI KULLANILACAK
Teşvik sistemi ve Ar-Ge ekosistemiyle özel sektöre büyük destekler verdiklerini vurgulayan Varank, bundan sonraki dönemde Türkiye’nin aşıyla ilgili herhangi bir faaliyet yapması gerekirse kısa sürelerde kendi aşılarını üretebileceğine dikkati çekti. Varank, VLP çalışmasının gelecek ay başlaması planlanan Faz-2 çalışmasında İngiliz mutasyonuna göre tasarlanan aşı adayının kullanılacağı bilgisini verdi.
GÖNÜLLÜLERE İHTİYACIMIZ VAR
VLP aşısına gönüllü olma sürecini de anlatan Varank, “Bir faz çalışmasında gönüllü olabilmeniz için aşı yaptırmamış, vücutta antikor geliştirmemiş ve PCR sonucunun negatif olması lazım. Bu şartları taşıdığım için gönüllü olabildim. Hocalarımıza söz vermiştim. Gönüllü olmayı da çok önemsiyorum. Eğer milli ve yerli aşı geliştirme çalışmasından bahsediyorsak gönüllülere ihtiyacımız var. Bu aşıları insanlar üzerinde demeniz lazım ki seri üretime geçebilesiniz.” dedi.
KRİPTO VARLIKLARLA İLGİLİ RAPOR ÇIKARACAĞIZ
Varank, blokzincirle ilgili TÜBİTAK’ta önemli faaliyetler yapıldığını, dijital parada teknoloji kısmını TCMB ile çalıştıklarını, kripto varlıklara ilişkin de toplantı gerçekleştirdiklerini ve bu konuda bir rapor çıkaracaklarını bildirdi.
SAVAŞAN İHA KONSEPTİ
Geleceğin teknolojilerinin önemine işaret eden Varank, “Dünya artık otonom, insansız uçaklara doğru gidiyor. İnsansız savaş uçağı, savaşan İHA konseptini biz Türkiye’de geliştirmek istiyoruz. Bu projeyi Baykar ile başlatmış olduk, onların kendilerine koyduğu hedefler var. Belki bundan 5-10 yıl sonra 5’inci nesil savaş uçaklarının artık kullanışlı olmadığını, insansız sistemlere dünyanın dönmesi gerektiğini konuşacağız, bütün dünya bizi takip etmeye başlayacak. Yaptığımız bütün işlerde mutlaka geleceği hedeflemeliyiz. Zaten F-35 Programı ile üretim tesislerimiz önemli kabiliyetler elde etti. Hem kendi Muharip Uçak Projemizi devam ettireceğiz, bunun yanında alternatif savaşan İHA projeleriyle de dünyaya yeni bir vizyon koyacağız.” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE’NİN OTOMOBİLİ PROJESİ
Varank, Türkiye’nin Otomobili’ni Aralık 2019’da Bilişim Vadisi’ndeki programla tanıttıklarını anımsatarak, ön gösterim araçlarının büyük oranda beğenildiğini söyledi.
Otomobilin 2022’de seri üretim bandından ineceğini ilan ettiklerini dile getiren Varank, “Şu anda planlandığı şekilde süreçler devam ediyor, fabrika inşaatı sürüyor, makine siparişleri yapıldı. Pil konusunda uluslararası iş birliğiyle ilgili anlaşma imzalandı.” bilgilerini verdi.
ÇOK BÜYÜK BİR PAZAR
Varank, otomobilin piyasaya yüzde 50’nin üzerinde yerlilik oranıyla çıkacağını, sonraki süreçte örneğin pilin de Türkiye’de üretilmesiyle bu oranın daha da artacağını ifade etti. Türkiye’nin Otomobili Projesi’nin bağlantı, sensör teknolojileri ve IoT’nin gelişmesiyle birlikte doğru zamanda atılmış bir adım olduğunu vurgulayan Varank, TOGG ile fikri mülkiyet haklarının tamamen Türkiye’ye ait bir otomobil üretilecek olmasının önemine işaret etti. Varank, Yeşil Mutabakat ile çevreye yönelik hassasiyetin arttığına dikkati çekerek, “2030’da belki Avrupa’da içten yanmalı motorlu araçlara müsaade edilmeyecek. Dolayısıyla elektrikli otomobil konusunda önümüze çok büyük bir pazar açılıyor.” dedi.
Varank daha sonra, canlı yayın alanında sergilenen Türkiye’nin yerli imkanlarla geliştirdiği Türkiye’nin ilk seyir füzesi SOM, kriminal incelemelerde kullanılan kimyasallar, kanatlı güdüm kiti, yoğun bakım solunum cihazı, trenler için geliştirilmiş elektrik motoru gibi ürünleri tanıtarak bunlara ilişkin bilgi verdi.
Bakan Varank, Bilişim Vadisi’nde bir yazılım okulu açacaklarını ve başvuruları yakın zamanda ilan edeceklerini sözlerine ekledi.
