Büyük şirketler çalışanlarına motivasyon gezileri yaparlar. Tayland, Amerika, Ukrayna, Cuba, Rusya ve Avrupa’nın çeşitli ülkeleri bu destinasyonların en önemlileridir. Ukrayna ve Rusya, savaş nedeniyle gözde bölgeler olmaktan çıktılar. Uzakdoğu ve Amerika ise hem uzak kalıyor hem de masraflı. Avrupa yakın. İşte bu nedenle, Türkiye’nin tanınmış DMC firmalarından EXPERT Turizm, Arnavutluk’un bayi gruplarına uygun bir destinasyon olduğunu öngörerek bölgeye bir Fam Trip yani tanıtım turu düzenledi.
Gerçekten biz Türklerin aradığı her şey burada mevcut. Mesafe kısa, 1 saat 50 dakika, vize yok, kültür yakın, Türkleri çok seviyorlar, doğası, havası, insanları güzel, yemekler muhteşem, eğlencesi bol, üstelik hem kültür hem deniz kum güneş tatili yapmak mümkün, fiyatlar da çok iyi ve tüm turizm ülkelerinde olması gerektiği gibi burada da Casinolar var.
Halkın %70’i müslüman ancak başörtülü pek göremezsiniz. Yeni nesil restoranların yemekleri modern, hatta fizyon mutfağı da bulmak mümkün. Tiranda yerel yemekler yapan restoranlar bulmak kolay değil ama çarşı içlerinde bildiğimiz Osmanlı tencere yemekleri, börekler, köfteler ızgaralar yapan restoranlar mevcut.
5 sene önce gitmiştim Tiran’a, çok şey değişmiş. Sırada bekledikleri Avrupa Birliği şartlarına uymak için çok çalışıyorlar. Yollar, binalar, alt yapı, eğitim seferberliği, vergi reformları ve normları tamamen Avrupa Birliği ayarında olmuş.
Ülkenin nüfusu 5 milyon ama Türkiye ve diğer ülkelerde çok daha fazla Arnavut asıllı insanlar var. Türkleri ve Türk dizilerini çok seviyorlar. Diziler Türkçe oynatılıyor ve alt yazı ile veriliyor. Bu şekilde birçok kişi Türkçe öğreniyor. Özellikle sokaktaki genç kızlar, kasiyerler Türkçe konuşarak şaşırtıyorlar bizi. Zaten günlük hayatta bizimle ortak çok kelimeler var.
THY, Air Albania’nın %49’unu almış. Üstelik yönetim bizde. İşletmelerini bize bırakmasalar sanırım bir Air Bosna hezimeti daha yaşanırdı. Havaalanı da bizim kontrolümüzde, birçok büyük otellerin işletmeleri de. Arnavutluk’ta 600’e yakın Türk şirketi var. Ülkedeki tekstil, beyaz eşya, yapı hatta bankacılık sektörü de Türkiye’den. Türkiye ile işbirliği neticesinde burada Fetö temizlenmiş ama Hollanda üzerinden yapılanarak bazı okullarda hala hakimler. Maalesef onlara dokunamıyorlar. Yollarda her yer Mercedes, her yer BMW, Wolksvagen. Lüks arabaları görünce, bu ne zenginlik diyorsunuz ama şoförümüzün anlattığı kadarıyla arabaların çoğu Avrupa ülkelerinden çalıntıymış. Eski arabaların şasi numaraları ile change yapıyorlarmış.
Ekonomide lokomotif sektör madencilik ama madenlerin hemen hepsi yabancıların elinde. Turizm de çok önemli bir sektör. “Durres” tatil bölgesinde Türkiye’den ucuza deniz kum güneş tatili yapmak mümkün. Antalya’da 4 kişilik aile 5* otelde bir haftada ulaşım hariç 100.000 TL harcarken burada uçak dahil 50-60.000 TL’ya deniz kenarında oda-kahvaltı tatil yapabilirler. Her akşam müzikli eğlenceli restoranda yese içseler bile, içecek dahil gecede 100 Euro hesap ödemezler.
Yeni destinasyon Arnavutluk gezisinden çıkardığımız izlenimler bunlar. İklimi ve insanı sıcak olan Arnavutluk, görülmeye değer bir ülke. Üstelik bölgeye uçak, alan transferleri, oda-kahvaltı otel, şehir turu, Türkçe rehberlik ve sigorta dahil 299 Euro’ya yapılan turlar da çok cazip.
Cem POLATOĞLU
