Başkan Joe Biden, Cuma günü, Rusya’ya Ukrayna’yı işgali nedeniyle yeni yaptırımlar uygulanacağını açıkladı. Buna göre, Rusya’nın Amerika ile olan ticari statüsünün seviyesi düşürülecek. Biden ayrıca Rus malı deniz ürünleri, alkollü içki ve elmasa da ithalat yasağı getirileceğini kaydetti.
Rusya’nın “ticarette en çok kayırılan ülke” statüsünün kaldırılması kararı, Avrupa Birliği ve G-7 ülkeleriyle birlikte alındı.
Beyaz Saray’daki Roosevelt Salonu’ndan konuşan Başkan Biden, yaptığı açıklamada, “Özgür dünya, Putin’e karşı durmak için biraraya geliyor” dedi.
Bu kararın Ukrayna’daki saldırılarına devam eden Rusya’ya “yeni bir yıkıcı darbe” indireceğini söyleyen Biden, “saldırgan” olarak tanımladığı Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in “bedel ödemek zorunda olduğunu” kaydetti.
Başkan Biden, Amerika’nın, yaptırım uygulanacak Rus oligarkları listesine yeni isimler de ekleyeceğini, Rusya’ya lüks tüketim ürünleri ihracatının da yasaklanacağını bildirdi.
Biden, “Bunlar attığımız en son adımlar, ama son adımlar değil” dedi.
Biden yönetimine yakın kaynaklar, karara katılan ülkelerin Rusya’nın ticari statüsünü değiştirmek için kendi iç süreçlerini işletmeleri gerekeceğini kaydediyor.
Amerika’da Rusya’nın “Kalıcı Normal Ticari İlişkiler” statüsünü kaldırmak için Kongre’nin adım atması gerekiyor. Ancak hem Temsilciler Meclisi hem de Senato’daki Kongre üyeleri, karara destek vereceklerine işaret etmişti.
Biden yönetimi kaynakları, Beyaz Saray’ın Rusya’nın ticari statüsünü değiştirmek amacıyla hazırlanacak yasa üzerinde Kongre üyeleriyle birlikte çalışacaklarını belirtti.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi de önümüzdeki hafta Rusya’yla kalıcı normal ticari ilişkiler statüsünün kaldırılması için oylama yapılacağını söyledi.
Yeni yaptırımlar uygulamada ne kadar etkili olacak?
Rusya, 2019 yılında Amerika’nın 26’ncı en büyük ürün ticareti ortağıydı. Amerikan Ticaret Temsilciliği verilerine göre Amerika ve Rusya arasında 2019’da 28 milyar dolarlık ticaret yapılmıştı.
Amerika Rusya’dan en çok mineral yakıt, değerli metal ve taş, demir ve çelik, gübre ve inorganik kimyasal madde ithal ediyor. Rusya’nın “en çok kayırılan ülke” statüsünün kaldırılmasıyla bu ürünlere daha yüksek gümrük vergisi uygulanmasının önü açılacak.
Rusya’yı “ticarette en çok kayırılan ülke” statüsünden çıkarmak, Amerika ve müttefiklerinin bazı Rus mallarına daha yüksek gümrük vergisi uygulamasının da önünü açıyor ve Rus ekonomisinin küresel arenadan daha fazla tecrit edilmesini sağlıyor.
Küresel ticaretin temeli olarak kabul edilen “en çok kayırılan ülke” statüsü, Dünya Ticaret Örgütü (WTO) kapsamındaki ülkelerin aynı muameleye tabi tutulmasını garanti altına alıyor. WHO’da bazı ülkelerde gelişmekte olan ekonomiler olmaları nedeniyle bazı özel imtiyazlara sahip olabiliyor. Rusya, son kararla birlikte, Küba ve Kuzey Kore’nin de bulunduğu, Amerika’nınn “en çok kayırılan ülke” statüsünden çıkardığı ülkeler arasına girecek.
Rusya’yı bu statüden çıkarma kararıysa çoğunlukla simgesel ağırlık taşıyor. Bunun nedeni, Washington’daki düşünce kuruluşu İlerici Politikalar Enstitüsü uzmanı Ed Gresser’a göre Amerika’nın Rusya’dan ithalatının çoğunluğunu doğal kaynakların oluşturması.
Rus ürünlerini satın alanlar, mevcut gümrük vergisi oranları yerine 1930 yılında yürürlüğe giren Smoot-Hawley Gümrük Vergisi Yasası kapsamında getirilen vergi oranlarını ödeyecek. Büyük Buhran döneminde ticareti aksatan bu yasaya göre uranyum, rodyum, paladyum, külçe gümüş ve “king crab” olarak bilinen kabuklu deniz ürünü büyük yengeç için ilave gümrük vergisi miktarı sıfır olacak. Ancak işlenmemiş alüminyum, kontrplak, yarı işlenmiş çelik ve elmas gibi ürünlere uygulanacak ithalat vergisi, yükselecek.
Amerika’nın Sesi
